EEN EENVOUDIGE VRAAG

"Wees nieuwsgierig en blijf vragen stellen." Zvi Eyal

Het begon allemaal met een eenvoudige vraag: "Waarom stelt de professor zijn huis open voor wildvreemden?"

"Uit dankbaarheid voor de Nederlanders die hem hebben opgevangen nadat hij samen met zijn broer uit Westerbork was ontsnapt," legde de vriendin uit die me aan Zvi had voorgesteld.

Mijn nieuwsgierigheid was geprikkeld. Er waren niet veel mensen uit Kamp Westerbork ontsnapt. Van de meer dan 100.000 Nederlandse Joden die oostwaarts gestuurd waren, hadden slechts 5000 de Nazi kampen overleefd. Ik wilde meer weten. Het verhaal van hun ontsnapping zou een interessant artikel kunnen zijn.

Een paar maanden later nam ik een stel Nederlandse vrienden mee naar het huis op de Misgav 

Ladach Street in Jeruzalem. Professor Eyal herkende me niet meer. "Ik was nooit goed in namen onthouden," gaf de toen 87-jarige man toe. "Zelfs niet van de patiënten die ik geopereerd had. Ik had het altijd over de 'appendix in bed zes' of 'de maag in kamer negen'. "

Zoals tijdens het eerste bezoek werden we weer naar het prachtige dakterras genomen dat uitkeek op de Tempel Berg en de Westelijke Muur. Mijn vrienden vonden het prachtig en namen veel foto's. Daarna kregen we nog een rondleiding door het stijlvol ingerichte huis van de professor.

"Zou ik u een keertje mogen interviewen?" dorst ik te vragen.

"Natuurlijk." Hij pakte zijn kalender. "Wanneer wil je komen?"

Ik had een lange lijst met vragen opgesteld. Soms moest de professor naar het juiste Nederlandse woord zoeken. "Tegenwoordig spreek ik meestal alleen Hebreeuws of Engels," verontschuldigde hij zich. Hij had zoveel te vertellen. Drie uur later stelde ik voor om een andere keer terug te komen. We hadden pas 1/5 van de vragenlijst behandelt. Ik was blij dat ik het interview had opgenomen want het was onmogelijk geweest om alles op te schrijven. We hadden het over van alles en nog wat gehad, maar niet over de ontsnapping uit Westerbork. Dat moest tot een volgende keer wachten.

Zvi's ouderlijk huis op de Oude Gracht 111

De Engelse artikelen die ik over Prof. Eyal op het internet vond beantwoordden een aantal vragen, maar maakten mijn vragenlijst uiteindelijk nog langer. Een week later was ik terug voor het vervolg interview, en de week daarop weer. Ik werd een wekelijkse gast in het huis op de Misgav Ladach Street. Zvi, (ik mocht hem voortaan bij de voornaam noemen) gaf me carte-blanche om met de

Interviews te doen wat ik wilde. Voor mij was het een troost te weten dat het Holocaust verhaal van Harry Klafter (zo heette Zvi in Nederland) goed afliep.

Iedere week kwamen er meer verrassingen boven water. Zoals die keer dat Zvi heel nuchter vertelde dat hij in 1946 via de clandestiene immigratie per boot in Israël was aangekomen. Over die reis had een Amerikaanse journalist een boek geschreven. Uiteraard heb ik dat boek meteen aangeschaft!

brief uit Westerbork

Oude foto's die ik op het internet vond maakten een heleboel herinneringen lost van zijn jeugd in Utrecht en de tijd in Westerbork. Op een dag liet Zvi een envelop zien met brieven uit Westerbork, uit 1942. Ik kon mijn ogen niet geloven! Bezorgd dat het lezen van die brieven pijnlijke herinneringen naar boven zouden brengen, stelde hij me gerust. "Juist het tegenovergestelde! Dankzij jouw nieuwsgierigheid en vragen heb ik al deze bijzondere dingen uit het verleden teruggevonden. Dat ga ik delen met mijn kinderen en kleinkinderen!"

Hoe meer ik over Zvi's leven te weten kwam, des te meer research was nodig. En dat leidde weer tot nog meer vragen en vervolg interviews. Iedere week had Zvi een stapel boeken of video's voor me klaarliggen die ik kon lezen of bekijken.

"Zvi, als je het goed vind, zou ik heel graag een boek over je bijzondere leven schrijven," zei ik.

"Ik ben niet bijzonder," zei hij. "In Israël zijn er een heleboel mensen die bijzondere verhalen te vertellen hebben. Het is zo'n uniek land. Als je alleen al denkt aan het wonder dat we hier met z'n allen samen kunnen leven, terwijl we uit zoveel verschillende landen en culturen komen."

Maar het was Zvi's verhaal dat ik wilde schrijven. Deze bijzondere man was op mijn pad gekomen. Ik vond het een groot voorrecht om naar hem te luisteren en van hem te leren. Het boek dat ik momenteel nog aan eht schrijven ben is het resultaat van die ontdekkingsreis. 

 

Blij verrast door een ontdekking die ik had gedaan